Χρειαζόμαστε τη βοήθεια του υγιούς κομματιού της κοινωνίας για τομές και μεταρρυθμίσεις στην Αστυνομία, όπως η διαπολιτισμική εκπαίδευση, η κοινοτική αστυνόμευση, ο μετασχηματισμός των κανονισμών, των δομών και των λειτουργιών της, στην κατεύθυνση του «εκδημοκρατισμου», δήλωσαν σε συνέντευξή τους στο altsantiri.gr στη Ναταλία Κάππα η οποία και επιμελείται το παρακάτω κείμενο.
Όταν πρωτοέμαθα ότι υπάρχουν ακτιβιστές αστυνομικοί η αλήθεια είναι ότι απόρησα γιατί μου φαινόταν λίγο κόντρα ρόλος. Θέλετε τα πολλά χρόνια διαμαρτυρίας στους δρόμους που τους είχαμε πάντα απέναντι, θέλετε το στερεότυπο του ένστολου που δεν αφουγκράζεται και νιώθει την κοινωνία αλλά σαν ρομποτάκι προτάσσει το γκλομπ/χημικό εναντίων της, ήταν μία είδηση που δεν μπορούσε να περάσει απαρατήρητη.
Όταν άρχισε να μου εξηγεί ο Στ. μέλος της ομάδας αυτής και κοινωνικός ψυχολόγος κατάλαβα ότι είναι κάτι που το πιστεύουν, και είναι εν τοιαύτη περιπτώσει κάτι που υπάρχει πραγματικά. Τότε λοιπόν μου μπήκε η περιέργεια να τους γνωρίσω καλύτερα, βλέποντας ότι υπάρχει επίπεδο και γνωρίζοντας τη γοητεία που ασκούν οι εξαιρέσεις.
Η ομάδα PASSPORT (Police Activists for Solidarity Societies against POverty and Racist Threat – Ακτιβιστές Αστυνομικοί για Κοινωνίες Αλληλεγγύης εναντίον της Φτώχειας και της Ρατσιστικής Απειλής) συστήθηκε προ διετίας με αφορμή το τότε Pride, στα χρόνια διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, κάτι που δεν προξενεί βέβαια έκπληξη. Είναι μια συλλογικότητα που φροντίζει στις δράσεις της να μην «καπελώνει» τις ομάδες που χρήζουν υποστήριξης αλλά αντιθέτως επιδιώκουν τη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας που αφορά η παρέμβαση και τη διεύρυνση του κύκλου αλληλεγγύης. Για αυτό έχουν ως στόχο τη δημιουργία οριζόντιων σχέσεων με τα μέλη των ευάλωτων ομάδων και τη διεκδίκηση παρεμβάσεων κοινωνικής αλλαγής.
Περισσότερα όμως από τους ίδιους στη συνέντευξη που ακολουθεί.
-Τι λέει το «καταστατικό/ διακήρυξη» σας;
Ουσιαστικά δεν υπάρχει μια διακήρυξη που να περιγράφει τη φύση της συλλογικότητας μας, αλλά κείμενα που θεωρούμε κομβικά σε μια σειρά από ζητήματα, στα οποία πρέπει να ανατρέξει κανείς, για να έχει μια αντιπροσωπευτική εικόνα των αρχών μας και της στάσης μας. Αποφεύγοντας την υπεραπλούστευση, θα τολμούσαμε να πούμε ότι τασσόμαστε στο πλευρό κάθε αποκλεισμένου, στη μάχη για άρση των κοινωνικών ανισοτήτων, αντιπαλεύοντας τις δομές, τις πρακτικές, τις πολιτικές, τις πεποιθήσεις εκείνες (τόσο εντός του οργανισμού μας, όσο και στην κοινωνία) που υψώνουν και συντηρούν «φράχτες κανονικοτήτων».
-Πότε συστήσατε την κίνηση και με ποια αιτία ή έστω αφορμή;
Πρωτοεμφανιστήκαμε ως Δράση Αστυνομικών ενάντια στο Ρατσισμό, στο προπέρσινο, Athens Pride, για να διατρανώσουμε το αίτημα μας για πλήρη ισότητα των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. Αλλά αυτό ήταν η αφορμή. Βασικά, είχαμε συναντηθεί, μέσω της ατομικής μας συμμετοχής σε κινηματικές δράσεις, μια ομάδα εργαζόμενων σε Σώματα Ασφαλείας, που η μεταξύ μας όσμωση, κατέστησε τις ατομικές ανησυχίες, συλλογικό όραμα. Υπήρξαν και συνθήκες που λειτούργησαν χειραφετητικά, ώστε η παρέα, να διευρυνθεί και να αποκτήσει χαρακτηριστικά φορέα συλλογικής δράσης.
-Πόσες δράσεις έχετε οργανώσει μέχρι σήμερα;
Στο λίγο διάστημα που υπάρχουμε σαν συλλογικότητα, χάρη στη βοήθεια αλληλέγγυων, συναδέλφων μας ή μη, και σε συνεργασία πάντα με τις ομάδες που τα δικαιώματά τους υπερασπιζόμαστε, είχαμε τη χαρά, να μαγειρέψουμε επανειλημμένα με τον Άλλο Άνθρωπο, τη μία μάλιστα φορά για το σύνολο του προσφυγικού πληθυσμού που συνωστιζόταν στο Ελληνικό, να διοργανώσουμε αυτοδιαχειριζόμενο πάρτυ αλληλεγγύης στην Αθήνα και στη Λέρο, για τους πρόσφυγες του Πικπα Λέρου.
Επίσης αυτοδιαχειριζόμενο γλέντι για τις έγκλειστες μωρομάνες των φυλακών Ελαιώνα. Συμμετείχαμε σε παρεμβάσεις στο Σχιστό και στον Κολωνό, με αφορμή ξενοφοβικές αντιδράσεις σχετικά με την φοίτηση παιδιών σε σχολεία, καταγγείλαμε την πρακτική συλλήψεων παιδιών Ρομά, λόγω στέρησης δελτίου ταυτότητας.
Συμμετείχαμε δύο φορές στο Athens Pride, και από κοινού με τη Δράση Αστυνομικών για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου και την EGPA στο Paris Pride.
Αναδείξαμε τα κακώς κείμενα (και του οργανισμού μας) για την υπόθεση του Ζακ, και καταγγείλαμε τον αποκλεισμό ΛΟΑΤΚΙ ατόμων από τον διαγωνισμό εισαγωγής στις Αστυνομικές Σχολές, δίνουμε το παρόν σε συλλαλητήρια «ευάλωτων» ομάδων, και πολύ πρόσφατα περιηγηθήκαμε στις αόρατες διαδρομές του περιοδικού δρόμου Σχεδία.
-Υπάρχετε και λειτουργείτε στο πλαίσιο μιας κομματικής παράταξης ή είστε ανεξάρτητοι;
Αγωνιζόμαστε για αλληλέγγυες κοινωνίες ενάντια στη φτώχεια και τη ρατσιστική απειλή. Συνεργαζόμαστε με όλες τις συλλογικότητες και τους φορείς που τάσσονται ξεκάθαρα υπέρ της κοινωνικής αλλαγής και οι δράσεις τους προσανατολίζονται στην άρση των κοινωνικών ανισοτήτων . Θα λέγαμε μάλλον ότι είναι ζήτημα κοσμοθεωρίας. Και θεωρούμε αυτονόητο ότι η κοσμοαντίληψη μας, βρίσκεται σε ευθεία σύγκρουση με την υιοθέτηση νεοφιλελεύθερων πολιτικών και σκοταδιστικών λογικών.
-…και αλήθεια, ποιοι και πόσοι είστε;
Ξεκινήσαμε τριάντα άτομα στο Athens Pride, και έκτοτε οι συνελεύσεις μας γνωρίζουν όλο και μεγαλύτερη απήχηση, ενώ οι δράσεις μας προσελκύουν εκατοντάδες άτομα, αστυνομικούς , πυροσβέστες και πολλές άλλες κοινωνικές κατηγορίες, τις οποίες συνδέει ό όρος «αλληλέγγυοι». Οι περισσότεροι από εμάς παράλληλα με τη δουλειά μας, σπουδάζουμε ή μελετάμε, με τις ανθρωπιστικές επιστήμες κατά κύριο λόγο , να έχουν κερδίσει τις καρδιές μας.
-Πώς σας βλέπουν οι συνάδελφοί σας;
Αμφιθυμικά, σίγουρα. Από τη μία υπάρχει το φαινομένου του « μαύρου προβάτου» , καθώς η σιωπή των πολλών , έχει δώσει χώρο να επικρατήσουν νόρμες που στηρίζονται στο πρότυπο του ματσό cis στρέιτ άνδρα, ώστε οποιαδήποτε άλλη συμπεριφορά, που δε στριμώχνεται σε αυτό το κουτάκι να θεωρείται απόκλιση , ακόμη και προδοσία. Από την άλλη υπάρχουν συνάδελφοι μας, όπως αυτοί της Δράσης Αστυνομικών για τα δικαιώματα του Ανθρώπου, με τους οποίους είμαστε σε αγαστή συνεργασία.
-Ποιες είναι οι αντιδράσεις των πολιτών όταν μαθαίνουν για εσάς;
Θα λέγαμε ότι έχουμε αποκτήσει πολλούς ένθερμους συμπαραστάτες και λιγότερους εχθρούς. Μάλλον το στοιχείο της έκπληξης είναι κυρίαρχο σε όλους. Έκπληξης ευχάριστης ή δυσάρεστης. Κάποιοι ξέρουν ότι έχουν βρει ανέλπιστους συμμάχους, άλλοι είναι καχύποπτοι μέχρι να μας γνωρίσουν, ενώ για κάποιους η παρουσία μας , αποτελεί απειλή για την εικόνα που έχουν για τα Σώματα Ασφαλείας. Των τελευταίων την ανησυχία και των πρώτων την ελπίδα ελπίζουμε να επιβεβαιώσουμε σε ότι αφορά την αποδόμηση παρωχημένων και αναχρονιστικών πρακτικών. Η σχεδόν καθολική αποδοχή μας πάντως στο πρώτο “Pride”, μας συγ-κίνησε για να φθάσουμε στο σήμερα, αποτελώντας πολύτιμη ανατροφοδότηση.
-Η εξωκοινοβουλευτική αριστερά και ειδικότερα ο αναρχικός χώρος σας βλέπουν ως «χαφιέδες μπατσόσκυλα», τι απαντάτε σε αυτούς;
Από βιωματικές εμπειρίες ξέρουμε ότι αυτές οι ως ένα βαθμό δικαιολογημένες αντιδράσεις, (λόγω συγκεκριμένων πρακτικών του οργανισμού μας), δεν απηχούν τις θέσεις του συνόλου των χώρων που αναφέρεις. Γνωρίζουμε ότι η παρουσία μας έχει αποτελέσει γόνιμο αντικείμενο διαλεκτικής, σε όλους τους πολιτικούς χώρους. Και πιστεύουμε ότι οι αναλύσεις που βασίζονται σε στερεοτυπικές αποκρίσεις, χρήζουν περαιτέρω δοκιμασίας με την πραγματικότητα. Είναι ένας από τους λόγους που όλες μας οι δράσεις είναι ανοιχτές σε όλους, για να συζητήσουμε, να γνωριστούμε, να ακούσουμε την κριτική, να βελτιωθούμε.
-Ποιος πιστεύετε ότι είναι ή θα έπρεπε να είναι ο σύγχρονος ρόλος των σωμάτων ασφαλείας στο πλαίσιο της αναβίωσης διεθνώς φασιστικών ομάδων αλλά και της ενίσχυσης των συντηρητικών αντανακλαστικών της ελληνικής κοινωνίας (λόγω της μακροχρόνιας οικονομικής κρίσης αλλά και του μεταναστευτικού);
Πιστεύουμε ακράδαντα ότι ο ρόλος της Αστυνομίας, δεν είναι μόνο η καταστολή. Βασικός πυλώνας της κοινωνικής συνύπαρξης είναι η διασφάλιση των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων , όλων ανεξαιρέτως. Να διασφαλίζουμε δηλαδή ότι τα ζητήματα που πρέπει να λύνονται πολιτικά, θα λύνονται πολιτικά. Χρειαζόμαστε τη βοήθεια του υγιούς κομματιού της κοινωνίας για τομές και μεταρρυθμίσεις στην Αστυνομία, όπως η διαπολιτισμική εκπαίδευση, η κοινοτική αστυνόμευση, ο μετασχηματισμός των κανονισμών, των δομών και των λειτουργιών της, στην κατεύθυνση του «εκδημοκρατισμου».
Πιστεύουμε ότι η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται νομοτελειακά σαν φάρσα, άλλα γράφεται από τους λαούς.
-Η ελληνική αστυνομία είδαμε στις τελευταίες εκλογές να κινείται από δεξιά έως και κυρίως άκρα δεξιά, κάτι που εύλογα συντηρεί την κοινωνική αναπαράσταση του «κακού μπάτσου». Πιστεύετε ότι αυτό θα αλλάξει ποτέ και αν ναι, πώς;
Χωρίς να θέλουμε να εξωραΐσουμε την κατάσταση, θέλουμε να πιστεύουμε ότι το πρόβλημα, με τους αστυνομικούς που πλανήθηκαν, δεν είναι τουλάχιστον, όσο οξυμμένο παρουσιάζεται. Το σίγουρο είναι ότι αν μιλάμε με όρους δεξιόστροφου αυταρχισμού, παραδοσιοκρατίας και συντηρητισμού, πράγματι αυτές αποτελούν τις κυρίαρχες αντιλήψεις, όπως καταγράφονται και στις συνδικαλιστικές εκλογές. Εκτιμούμε ότι μεταρρυθμίσεις όπως οι παραπάνω και η αταλάντευτη πάλη των δημοκρατικών δυνάμεων, που δεν αποτελούν αμελητέα δύναμη, μπορούν να αλλάξουν την κατάσταση.
-Από πού μπορεί κάποιος να μάθει για εσάς και τις δράσεις σας;
https://www.facebook.com/PASSPORT11/, ενώ σύντομα θα τεθεί σε λειτουργία και το αναβαθμισμένο, διαδραστικό site μας.
Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζουν και οι επίσημες τοποθετήσεις της ομάδας σε ευαίσθητα κοινωνικά θέματα και συμβάντα, όπως αυτό που αφορά στους ΡΟΜΑ, στο Pride αλλά και στην εγκληματική πράξη εναντίων του Ζακ Κωστόπουλου. Εμείς επιλέξαμε το τελευταίο, έχοντας εικόνα και την συμμετοχή της αστυνομίας στο περιστατικό.
Το δελτίο τύπου που είχε εκδόσει η PASSPORT για τον Ζακ Κωστόπουλο
Ορατοί-ες…. εκ παραδρομής
«Το τραγικό, αλλά δυστυχώς, όχι αδόκητο γεγονός τoυ λιντσαρίσματος του Ζακ Κωστόπουλου, και τα όσα εκτυλίχθηκαν στη συνέχεια, επαναφέρουν εμφατικά στο προσκήνιο όλες τις παθογένειες εκείνες της κοινωνίας , της οργανωμένης πολιτείας, της λειτουργίας των ΜΜΕ και της αστυνομίας, που όπως έχουμε τονίσει σε παλιότερη ανακοίνωση, αποτελούν βραδυφλεγείς βόμβες στα θεμέλια του κράτους δικαίου και συνεχή απειλή για την ειρηνική συνύπαρξη.
Πριν την ολοκλήρωση της δικαστικής έρευνας και της διενεργούμενης Ε.Δ.Ε, για τις ενέργειες των συναδέλφων μας, η κίνηση αστυνομικών P.a.s.s.po.r.t (Police Activiststs for Solidary Societies against Poverty and Racist Threat-Αστυνομικοί ακτιβιστές για κοινωνίες αλληλεγγύης ενάντια στη φτώχεια και τη ρατσιστική απειλή) θα απέχει από εικασίες σχετικά με τα πραγματικά περιστατικά, θέλοντας να αποφύγει με αυτόν τον τρόπο τον περαιτέρω στιγματισμό του θύματος. Δε θα σιωπήσουμε όμως μπροστά στα αμείλικτα ερωτήματα και τους προβληματισμούς του υγιούς κομματιού της κοινωνίας που απαιτούν επιτακτικά απαντήσεις.
Ανεξάρτητα λοιπόν από τα περιστατικά στο λιντσάρισμα του Ζακ ο ρατσισμός έχει παίξει αναμφισβήτητα εξέχοντα ρόλο. Γιατί ακόμη κι αν τη στιγμή της επίθεσης δεν έχει προκύψει τέτοιο κίνητρο, η βία που έχει υποστεί ο Ζακ, επειδή έχει τη «λάθος» κοινωνική συμπεριφορά, το «λάθος» κοινωνικό σώμα, ως άνθρωπος θετικός στον HIV και ομοφυλόφιλος είναι πάντα, σε κάθε στιγμή παρούσα, ακόμη και μετά το θάνατο του. Ακόμη κι η επίκληση της «ευαλωτότητας» κι η συζήτηση περί «τοξικοεξάρτησης» έρχεται υποκριτικά για να νομιμοποιήσει το θάνατο του, με τις συνδηλώσεις περί επιθετικότητας που μια τέτοια ταμπέλα αυτόματα ενεργοποιεί.
Πολύς λόγος στη δημόσια σφαίρα γίνεται για την αυτοδικία (την απ’ ευθείας τιμωρία του αδικήσαντος από τον αδικημένο χωρίς προηγούμενη προσφυγή στην αρμόδια αρχή), χωρίς να έχει προσδιοριστεί ακόμη τουλάχιστον, το είδος της «αδικίας» για το οποίο τιμωρείται ο Ζακ. Και αν νομικά έχει κάποια σημασία, στην πραγματικότητα δεν έχει καμία. Γιατί ο Ζακ πρωτίστως «αδικεί» με την παρουσία του σε κοινωνικούς χώρους, που δεν ανήκει και δεν του ανήκουν και η παρουσία του σε αυτούς γίνεται «ανεκτή», μόνο ως «αθέατος», όπως θα ήταν κι ο θάνατος του αν δεν υπήρχαν τα επίμαχα βίντεο.
Χωρίς να προδικάζουμε τι έχει προηγηθεί, θέλουμε να θυμίσουμε τι περιγράφει ο κώδικας δεοντολογίας του αστυνομικού: «Κατά τη σύλληψη ενεργεί με σύνεση και σταθερότητα, τηρεί άψογη συμπεριφορά και αποφεύγει κάθε πράξη που μπορεί να βλάψει την τιμή και την υπόληψη του συλληφθέντος και γενικά να προσβάλει την αξιοπρέπειά του. Χρησιμοποιεί την απολύτως αναγκαία βία και δεσμεύει τον συλληφθέντα μόνον όταν αντιδρά βίαια ή είναι ύποπτος φυγής». Και αναρωτιόμαστε, δε θα ναι πάντα ο «ευάλωτος», ο «ξένος», ο «άλλος», ύποπτος φυγής και η «βίαιη» αντίδραση χαρακτηριστική δυνητικά συμπεριφορά του; Η τιμή και η υπόληψη αφορά άραγε όλους;
Ως αστυνομικοί προβληματιζόμαστε για το γεγονός ότι το αγαθό της ασφάλειας, όπως αυτό παρέχεται στους πολίτες και τους κατοίκους της χώρας, πρώτιστα και κύρια αφορά, τους «σωστούς πολίτες», τις «σωστές» συμπεριφορές, όπως το σωστό ορίζεται με κοινωνικούς κανόνες (μαγαζάτορας, ιδιοκτήτης, οικογενειάρχης, στρέιτ CIS άντρας, εργαζόμενος, ευκατάστατος). Όσοι περισσεύουν δεν έχουν το δικαίωμα ή τουλάχιστον όχι στον ίδιο βαθμό, να απολαύουν έννομης προστασίας.
Κι αυτό δυστυχώς αποτυπώνεται και στην απόκριση των διωκτικών και δικαστικών αρχών, όταν ένας εκ των εμπλεκομένων τυγχάνει «παρίας». Ενστικτωδώς κι ανεξαρτήτως των πραγματικών περιστατικών, θα χειροπεδηθεί πρώτος, θα τύχει απαξίας σε πολλές περιπτώσεις, βίας σε κάποιες άλλες, ενώ αν βρεθεί στη θέση του θύματος υπάρχει το ενδεχόμενο οι σε βάρος του πράξεις να μην τύχουν της δέουσας διερεύνησης.
Μας προκαλούν ντροπή οι δηλώσεις του Προέδρου της Ένωσης Αστυνομικών Υπαλλήλων Αθηνών, γιατί η λογική του «έτσι είναι και σε όποιον αρέσει» , όταν αφορά παρωχημένες και αναχρονιστικές λογικές και πρακτικές, βάζει ταφόπλακα στη βούληση της κοινωνίας για ισονομία, δικαιοσύνη και είναι πέραν πάσης αμφισβήτησης αντιδημοκρατική, αφού θέτει το επάγγελμα μας και τη λειτουργία μας ως κρατικών λειτουργών, εκτός κοινωνικής λογοδοσίας.
Ως κίνηση αστυνομικών PASSPORT, δηλώνουμε απερίφραστα ότι όχι μόνο επιθυμούμε αλλά και επιδιώκουμε τη λογοδοσία και τον έλεγχο, γιατί αποτελεί αναγκαία συνθήκη για τον εκσυγχρονισμό του οργανισμού μας, ώστε να παρέχει με επαγγελματισμό και αποτελεσματικότητα, το αγαθό της ασφάλειας σε όλους ανεξαιρέτως, γεγονός που θα προσφέρει ικανοποίηση και στην πλειοψηφία των συναδέλφων μας.
Κλείνοντας θέλουμε να τονίσουμε την αναγκαιότητα, εμείς οι αστυνομικοί να λειτουργούμε, χωρίς στερεότυπα, και σε καμία περίπτωση να μη γινόμαστε φορείς ρατσιστικών αντιλήψεων και πρακτικών γιατί από τις ενέργειες μας πολλές φορές εξαρτάται το μέλλον και ή ίδια η ζωή ανθρώπων. Και η ζωή, όπως και η ελευθερία, ακόμη ευτυχώς αναγνωρίζονται ως υπέρτατα αγαθά του πολιτισμού μας. Κι εξ’ αυτού του λόγου, είναι υπέρτατη πολιτική ευθύνη, ο περαιτέρω εκδημοκρατισμός κι εκσυγχρονισμός της λειτουργίας του σώματος, όπως και η ριζική αλλαγή του συστήματος εκπαίδευσης-μετεκπαίδευσης, καθώς κι η διεξαγωγή βιωματικών συμπεριληπτικών σεμιναρίων σε όλο το προσωπικό . Χθες, αν ήταν δυνατόν.»